İngiltere’nin Manchester şehrinde John Rylands Kütüphanesi’ndeki bulunan ilk üzerinde tartışma olmayan gerçek kabul edilen İncil kitabından geriye kalan 9 santimetreye 6 santimetre ebatlarında yani neredeyse avuç içi büyüklüğündeki papirüs mushafta (iki kapak arasına alınmış sayfalar anlamına gelir) yer alan ayetlerde, Hz. İsa Aleyhisselâmın kelime-i şahadet getirdiği görüldü.
Oxford Üniversitesi’nde akademisyen Bernard P. Grenfell ve Arthur S. Hunt’un, Mısır’da Nil Vadisi yakınlarında 19’uncu asırda bulunan ilk İncil‘den geriye kalan, 9’a 6 santimetre, yani neredeyse avuç içi büyüklüğündeki papirüs mushafta yazanlar, Hz. İsa Aleyhisselâmın, Allah’ın kulu ve elçisi olduğunu ispatlıyor.
DÜNYADA KİTAP ŞEKLİNDEKİ İLK ESER: İNCİL
O dönemde kitaplar papirüsten rulo şeklinde sarılarak açılır ve kapanır tomarlardan oluşuyordu. Bu tomarların ise sadece bir yüzüne yazı yazılıyordu. Bulunan mushaf parçasının iki yüzünde yazı olması onun bir ciltli bir kitap şekilde olduğunu ispatlıyor.
Dünyada bilinen en eski İncil, Yahudi asıllı Hıristiyanlardan, Yuhanna (John) tarafından İznik Konseyi‘nden iki asır önce yazıldı. Yuhanna diğerlerinin aksine İncil’de, Hz. İsa Alyehisselamın ana dili Aramice kelimeleri kullanması dikkat çekiyor.
İŞTE YUHANNA’NIN YAZDIĞI İNCİL’DEKİ AYETLER…
İlk İncil‘den geriye kalan mushafta geçen diyalogun öncesinde yaşananlar mevcut İncillerde özetle şu şekilde aktarılıyor: Yahudiler, Hz. İsa Aleyhisselâmdan kurtulmak için valiliğe götürüp onun hakkında çeşitli iftiralar atarak Hz. İsa Aleyhisselâmın çarmıha gerilmesini isterler…
Dünyadaki ilk İncil‘inden geriye kalan ve Yuhanna‘nın kendi eliyle yazdığı düşünülen papirüs P52 (Rylands papirüsü)’nde yazan o ayetler:
BİR YÜZÜ
Yuhanna İncil’i 18. Bab’bın günümüz meali:31. Pilatus, “Onu alıp götürün, kendi kanununuza göre yargılayın” dedi. Yahudiler, “Yasalara göre biz kimseyi öldüremeyiz” dediler.
32. Onların böyle konuşması, İsa’nın, kendi ölüm şekline işaret eden sözlerinin yerine gelmesi içindi.
33. O zaman Pilatus yeniden vali konağına girip İsa’yı çağırdı. “Sen Yahudilerin kralı mısın?” diye sordu.
DİĞER YÜZÜ
Yuhanna İncil’i 18. Bab’bın günümüz meali:37. Bunun üzerine Pilatus, “Peki o zaman sen kral mısın?” dedi. İsa şöyle karşılık verdi: “Kral olduğumu sen kendin söylüyorsun. Ben, bunun için doğdum, Hakikat’e şahitlik etmek için dünyaya geldim. Hak’kın tarafında yer alan herkes benim sesime kulak verir.”
38. Pilatus ona, “Hakikat nedir?” dedi. Hz. İsa Aleyhisselâm: Aletesim* Αλήθεια* dedi. Daha sonra Pilatus, Yahudilerin karşısına çıkıp onlara şöyle dedi: “Ben onda bir suç görmüyorum.”
Nedense Pilatus, Hz. İsa Aleyhisselâmın kendisini tanıtmak için ana dili Aramice kullandığı “aletes” eş anlamlısı “bakis” gibi vahiy veya sezgi yoluyla bildirdikleri aktaran kişilere verilen isim yani resul ve peygamber kelimelerini bir türlü anlamaz. Yunanca karşılığını bir türlü çözemediğinden olsa gerek ısrarla “Kral mısın?” Diye sorar. İlk defa birisi Hakikat’in elçisiyim demektedir. Yunan Mitolojisindeki Tanrı-oğul, Oracle gibi şeyleri çağrıştırmış olmalı ki Pilatus defalarca “sen kral mısın?” diye sormuş. Yunanca tercümesi müzedeki mushafta “Αλήθεια” (Aletes-elçi) olarak açıkça gözüktüğü halde şimdiki baskılarda nedense bu anlamında tercüme edilmiyor.
Avuç içi kadar İncil’de bile açıkça görülen Αλήθεια (alítheia-truth-hakikat) kelimesine muhaliflik edilmiş. Pilatus‘un soru karşısında Hz. İsa Aleyhisselâmın “Hak’ın elçisiyim!” cevabı yani cevap hakkı tamamen çıkartılmış. Böyle bir durumda kim inanır, Hz. İsa Aleyhisselâmın sessiz kaldığına ve hakikati dillendirmediğine? Dillendirmiş de “Doğdum, dünyaya Hak’ka şahitlik etmek için geldim.” demiş. Başka delile ihtiyaç var mı?
İncil’den avuç içi kadar bir mushaf dahi Hz. İsa Aleyhisselâmın, dünyaya doğum yoluyla gelmiş bir insan ve Hak‘ın elçisi olduğunu ispatlamaya yetiyor.
RYLANDS PAPİRÜSÜ P52 NASIL KEŞFEDİLDİ?
Bilinen ilk İncil, Oxford Üniversitesi’nden Colin H. Roberts adlı akademisyen, papirüs fragmanları sınıflandırırken keşfetti. Yunanca el yazısını gördüğünde çok şaşıran Roberts papirüsün bir yüzünde gayet iyi bildiği Yuhanna 18:31-33’ten sözler vardı. Diğer yüzünde ise 37 ve 38. ayetlerden kısımlar vardı. Roberts’in keşfettiği paha biçilmez mushaf Yunanca, şimdiye dek bulunan en eski elyazması özelliğini taşıyor.
RYLANDS FRAGMANI NEDEN ÖNEMLİ?
Hz. İsa Aleyhisselâmın havarileri tarafından ilk asırda, ilk şahitlerin zamanında kaleme alınan bu mushaf bugün tek Allah inancına sahip dinler için çok önemli. Aynı zamanda dünyadaki ilk kitaba ait bir mushaf. Daha önce eserler rulo şeklinde tek taraflı oluyordu. Rulo tomarlar, parşömen ya da papirüs yapraklarının birbirine yapıştırılarak ya da dikilerek uzun bir şerit haline getirilmesiyle yapılırdı.
Ancak müzede sergilenen mushafın her iki yüzünde de yazılar var. Bu, mushaf bir tomardansa bir kitaba ait olduğu fikrini veriyor. Mushaflar günümüzdeki kitapların şeklindeydi; parşömen ya da papirüs yaprakları katlanarak bir araya getirilir, cilt arasında dikilir ve kitap biçimini alırdı.
Kitabı ilk Hıristiyanlar İncil‘in mesajını yaymak için icat etti. Büyük rulo tomarlar ilk defa İncil’de kitap haline getirildi. Bu sayede İncil kolay taşınabilir ve gittikleri her yerde rahatça okunabilir bir biçime geldi. Bu sayede Kutsal Yazılar defalarca kopyalanabildi ve bu şüphesiz Hıristiyanlığın hızla yayılmasına katkıda bulundu.
Yunus Erdoğdu – Kiev | [email protected]
Facebook: facebook.com/erdogduy
