Avrupa Birliği’nde vize kavgası
Brüksel, vize muafiyeti için Türkiye’ye teklif edilecek yol haritasını tartışırken Balkan ülkeleri yüzünden vize kavgası patladı.
AB’nin ağır topları, 5 Balkan ülkesine vizenin geri getirilmesi talebinde bulundu. Ankara ise Geri Kabul Anlaşması’nı (GKA) imzalamak için AB’nin Vize Muafiyeti Eylem Planı’nı tamamlamasını bekliyor.
AB’nin kurucu 5 üyesi, Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda, Lüksemburg ile Avusturya vize muafiyetinin istismar edildiğini savunarak, vize uygulamasına tekrar başlanmasını talep etti. Vizenin geri gelmesini isteyen 6 ülkeden 4’ünde –Avusturya, Belçika, Fransa, Hollanda- yabancı düşmanı ya da milliyetçi siyasi akımlar oldukça kuvvetli bulunuyor. Avrupa Parlamentosu’nun en büyük ikinci grubu Sosyalistlerin lideri Hannes Swoboda ise vizeyi geri getirmek isteyen 6 ülkeyi tenkit ederek, vizesiz seyahatin AB bütünleşmesinin en mühim unsurlarından olduğunu ve müstakbel üyeler için hayati ehemmiyette olduğunu hatırlattı. Swoboda, vizelerin tekrar ihdas edilmesinin AB açısından büyük bir geri adım olacağı uyarısı yaptı.
AB Komisyonu’nun içişlerinden sorumlu komiseri Cecilia Malmström’ün sözcüsü Michele Cercone, önceki gün, mezkur 6 ülkenin vize talebinin AB içişleri bakanlarının 25 Ekim’deki toplantısında görüşüleceğini açıkladı. Başını Almanya ve Fransa’nın çektiği 6 AB üyesinin, Balkan ülkelerine gerektiğinde yeniden vize konulabilmesi için yetki istediğini aktaran Cercone, bu ülkelerinden yoğun iltica talebinin büyük sorunlara yol açtığını söyledi.
Sözcü söz konusu ülkelerden gelen iltica başvurularının kahir ekseriyetinin temelsiz olduğunu ve iktisadi sebeplerden kaynaklandığını ifade etti. AB, 2008-2010 yılları arasında o zaman bazıları aday bile olmayan 5 Batı Balkan ülkesine vize muafiyeti hakkı tanımıştı. Sırbistan, Karadağ ve Makedonya vatandaşları 2009’da, Bosna-Hersek ile Arnavutluk vatandaşları ise 2010’da Avrupa’ya vizesiz seyahat etmeye başlamıştı.
AB sürecine 1959’da başlayan Türk vatandaşları vize konusunda hâlâ büyük sorunlarla karşılaşırken, AB üyelik perspektifi bile olmayan Ukrayna ve Moldova ile vize muafiyet müzakerelerine devam ediyor. Ankara haziran ayında GKA’yı paraflamış ve imza için AB’nin vize muafiyetini temin edecek Eylem Planı’nı görmeyi şart koşmuştu. AB, Eylem Planı’nın Türk tarafına önce eylülde verileceğini iletmişti ancak diplomatik kaynaklar, AB ülkeleri arasındaki istişarelerin sürdüğü, planın kasımda Türk tarafına ulaştırılmasının beklendiğini kaydediyor. Ankara, Komisyon tarafından hazırlanıp üye ülkelere gönderilen Eylem Planı’nın vize ile ilgisi olmayan siyasi şartlarla ağırlaştırılmasından endişe ediyor. Türkiye, GKA’yı ancak Vize Muafiyeti Eylem Planı’ndan tatmin olması durumunda imzalayacağını müteaddit kereler açıklamıştı.
SELÇUK GÜLTAŞLI BRÜKSEL – CİHAN
