Rusya’nın saldırısına uğrayan Ukrayna, Türkiye’den boğazları kapatmasını istiyor

Ukrayna’ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti’ni işgal eden Rusya’nın, bunun üstüne Azak Denizi’nde Ukrayna gemilerine saldırması ve 6’sı yaralı 24 askerini esir alması akabinde Ukrayna Deniz Kuvvetleri Kuvvetleri Komutanı Koramiral İgor Voronçenko, Montrö Sözleşmesi’nin uyarınca Boğazların Rus gemileri için kapatılmasını istedi.

Ukrayna’nın başkenti Kiev’de gerçekleşen 2. Uluslararası Deniz Güvenliği Konferansı’nda yaptığı konuşmada Koramiral İgor Voronçenko, “Dünya topluluğunun yine de bir karar vereceğini ve Ukrayna devletine yönelik saldırganlığın gerçekleştirildiğini kabul ettiğinden eminim … Bu bağlamda, özellikle Montrö Sözleşmesi’nin 19. maddesi normlarına, uygun olarak Türkiye Cumhuriyeti’nden Boğazları Ruslar için kapatılmasını talep edeceğiz, böylelikle Ruslar uluslararası hukukun normlarını nasıl ihlal ettiklerini anlarlar” dedi.

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türk Boğazlarından (Çanakkale ve İstanbul) geçiş rejimini ve boğazlar bölgesinin güvenliği işlerini düzenleyen sözleşmedir. 1923’te Lozan Antlaşması ile birlikte imzalanan Boğazlar Sözleşmesi’nin yerine geçmiştir.

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, savaş zamanı maddeleri şöyle:

• Savaş zamanında, Türkiye savaşan değilse, savaş gemileri yukarıda belirtilen koşullar içinde, Boğazlar’da tam bir geçiş ve gidiş-geliş (ulaşım) özgürlüğünden yararlanacaklardır.
• Saldırıya uğramış bir Devlete ve Türkiye’yi bağlayan bir karşılıklı yardım antlaşması gereğince yapılan yardım durumları dışında savaşan herhangi bir Devletin savaş gemilerinin Boğazlar’dan geçmesi yasak olacaktır.
• Karadeniz’e kıyıdaş olan ya da olmayan devletlere ait olup da bağlama limanlarından ayrılmış bulunan savaş gemileri, kendi limanlarına gitmek maksadıyla boğaz geçişi yapabilirler.
• Savaşan devletlerin savaş gemilerinin Boğazlar’da herhangi bir el koymaya girişmeleri, denetleme (ziyaret) hakkı uygulamaları ve başka herhangi bir düşmanca eylemde bulunmaları yasaktır.
• Savaş zamanında, Türkiye savaşan ise, savaş gemilerinin geçişi konusunda Türk Hükümeti tümüyle dilediği gibi davranabilecektir.
• Türkiye kendisini pek yakın bir savaş tehlikesi tehdidi karsısında sayarsa, Türkiye savaş durumu geçiş rejimini uygulamaya başlayacak ancak; Milletler Cemiyeti Konseyi Türkiye’nin aldığı önlemleri 3’te 2 çoğunlukla haklı bulmazsa Türkiye bu önlemlerini geri almak zorunda kalacaktır.

Poroşenko: NATO donanma gemilerini yollamalı