Yayın hayatına dijital ortamda devam eden İngiliz The Independent gazetesinin deneyimli Ortadoğu Muhabiri Patrick Cockburn, darbe girişiminin ardından İstanbul’da bir hafta geçirdi ve gözlemlerini aktardı. The Independent’ın birinci sayfasından tam sayfa duyurduğu analizin başlığında “5 yıl önce Suriye’nin Türkiye gibi olacağını düşünürdüm. Şimdi Türkiye Suriye gibi oluyor” dendi.
Gazete, başlık altında İrlandalı usta gazetecinin bir hafta İstanbul’da kaldığını vurgularken, “Patrick Cockburn, sevgili ülkesi için hayıflanıyor” ifadesini kullandı.
Patrick Cocburn’ün kapsamlı Türkiye analizinden satırbaşları şöyle:
– Türkiye’den IŞİD’e iyi haber var çünkü bütün güvenlik güçleri Fethullah Gülen sempatizanlarını takip ediyor.
– Bir zamanlar Ortadoğu için büyük umut olan Türkiye, güçsüzleşti ve istikrarsızlaştı.
– Darbe girişimi ve tasfiyeler, Türkiye’yi sarsıyor. Uzun yıllar devletin belkemiği olan Türk Silahlı Kuvvetleri, kargaşa hali içerisinde.
– General ve amirallerin yaklaşık yüzde 40’ı, aralarında üst düzey ordu komutanları da var, gözaltına alındı ya da görevden alındı.
– 5 yıl önce Türkiye Ortadoğu’daki en istikrarlı ve başarılı -komşularına örnek olabilecek- bir ülke gibi görünüyordu. Fakat Irak ve Suriye Türkiye gibi olacağına, Türkiye politik, etnik ve mezhep ayrılığı bakımından onlar gibi oluyor.
– Hem IŞİD hem El Nusra Cephesi gibi El Kaide tipi diğer hareketler, darbe girişimini ABD’nin desteklediğine inanan birçok insanın bulunduğu Türkiye’deki Amerikan karşıtı havadan faydalanacak.
– Birçok Türk’ün yaşananlarının ciddiyetini fark etmeleri için zaman geçti. Fakat darbe girişiminin silahlı kuvvetler içindeki hoşnutsuz küçük bir kliğin işi olmadığı; daha çok Türk devletini devirmek için on yıllardır hazırlanan ve başarılı olabilecek büyük bir komplonun ürünü olduğu netleşiyor.
– Birçok Türk (yalnızca Erdoğan’ın destekçileri değil) darbe girişimine yönelik göstermelik kınamalar dolayısıyla yabancı hükümetleri ve medyayı eleştiriyor. Onlar, eğer darbe başarılı olsaydı, Türkiye’nin tam bir askeri diktatörlükle ya da iç savaşla, ya da her ikisiyle birden karşılaşacağına dikkat çekiyor.
– İstanbul merkezli düşünce kuruluşu Kamusal Politika ve Demokrasi Çalışmaları Merkezi Araştırma Direktörü Sabiha Senyücel, “Darbe girişimi akşamı, hayatımın en kötü akşamıydı” diyor. Senyücel, yabancı yorumcuların bunun, demokratik olarak seçilmiş bir hükümetle askeri darbeciler arasındaki bir savaş olduğunu dikkate almamalarından şikâyet ediyor.
– Erdoğan ve Ulusalcılar arasında çıkar dayanışması var.
