Kalkınmada iklimin rolü

Etrafındaki halk kitlesi bir gün Nasrettin Hoca’ya sorar; “Hocam saz çalan ustalar ellerini sazın üstünde aşağı yukarı oynatırlar, oysa sen elini hep sabit tutuyorsun.”

Hoca der ki: “Onlar benim tuttuğum yeri arıyorlar.”

Gelişme ve değişmeyi anlatan bu fıkradan hareketle bir devletin veya toplumun kalkınması ve gelişmesinde iklimin ne gibi tesirleri olduğu konusu öteden beri aklıma takılmıştı. Evet, gelişme, değişme ve kalkınmada araştırma değişik fikir teatilerinde bulunma çok önemlidir. Fakat kanaatimce ikliminde kalkınma ve gelişmede çok tesirli bir etkisi vardır.

Genelde baktığımız zaman Avrupa gelişmiş ve kalkınmışlık bakımından en ileri örnek, Afrika kıtası ise en az gelişmiş örnek olarak verilir.

Peki, Avrupa ve ABD’nin bu gelişmişliğine ve Afrika’nın bu geri kalmışlığına acaba iklim şartlarının ne kadar etkisi vardır?

Kanaatimce özellikle inşaat ve tekstil sektörünün bir ülkede gelişmesini doğrudan etkileyen faktör iklimdir. Dört mevsimin yaşandığı ülkelerde inşaatların yapım şekli veya insanların giyim şekli mevsimlere göre olmaktadır.

Ülkemizde bile bölgelere göre bile bu durum değişmektedir. Mesela Kış ayları nispeten serin geçen; Akdeniz ve Ege kıyılarındaki evlerde kalorifer önemli bir ihtiyaç değilken, kışı sert geçen Doğu Anadolu ve Karadeniz’de kaloriferli ev tercih sebebidir. Klima Akdeniz ve Ege’de yaz aylarının vazgeçilmezi iken, yaz aylarında Karadeniz’de klimayı soran pek olmaz. İnşaat sektörüyle ilgilenenlerin ekserisinin Karadenizli olmasında dört mevsimin bu bölgede belirgin olmasıyla alakası vardır kanımca.

Afrika kıtasının genelinde mevsimlerin belirgin yaşanmaması ve havaların genelde sıcak geçtiğini düşünürsek, insanlar pantolon ve tişört giyerek yılı geçirebiliyor, dolayısıyla tekstil sektörünün diğer ürünlerine ihtiyaç olmaması tekstil sektörünün belli bir seviyede kalmasını netice veriyor ve sektör pek gelişmiyor.

Afrika’da kışlık kaban veya kışlık ayakkabı üretimi var mı?

Veya bu ürünlerin satışı nasıldır?

Ev ve diğer yapılara baktığımızda Afrika’da çatı anlayışı, izolasyon veya dış cephe kaplama gibi inşaat sektörünün değişik kollarının hiç olmadığını veya çok az var olduğunu söyleyebiliriz.

Hal böyle olunca bir mal bir meta “ihtiyaç” derecesinde lazım olmayınca onun üzerinde kafa yormada olmuyor, AR-GE çalışması yapmakta olmuyor.

Avrupa veya ABD de ise durum daha farklı iklime bağlı inşaatlar yapılırken, tekstil sektörü de ona göre bir anlayışa giriyor.

Tekstil sektöründe İtalyanların önde olmasında bu bölgelerdeki iklim şartlarının doğrudan etkisini görebiliyoruz.

Yani tişört üreticileri bilmeli ki en iyi pazar Afrika pazarıdır, izolasyon üreticileri bilmeli ki en iyi pazar soğuk bölgelerdir.

Ayakkabı üreticisi bir firma bir pazarlamacısını, Afrika’ya yolluyor, geri gelen pazarlamacının raporu;

“Afrika’da kimse ayakkabı giymiyor bu yüzden orda satış yapamayız” oluyor.

Bunun üzerine firma başka bir pazarlamacısını, Afrika’ya yolluyor ondan gelen rapor;

“Afrika’da kimsenin ayağında ayakkabı yok, burada çok satış yaparız.”

Evet, karar sizin…

Mustafa Korel