İsrail saldırısı dünya basınında [DERLEME]
İsrail’in dün Gazze’ye yardım götüren gemilere saldırı düzenleyerek 9 kişiyi öldürmesi, dünya basınında geniş yer buldu.
Gazeteler saldırının tüm dünyadan tepki çektiğine dikkat çekerken, İsrail’i yalnızlaştıracağı yorumu da yaptı. Ayrıca İran’a yaptırım uygulanmasının hem BM Güvenlik Konseyi hem de ABD’nin gündeminden uzaklaşmasına yol açacağı öngörüsünde bulunuldu.
New York Times (ABD): İsrail baskını, barış çabalarını ve ABD ilişkilerini zora soktu. İsrail’in ölümcül komando baskını, Başkan Obama’nın Ortadoğu Barış planında ileri gitmesini zorlaştırdı. İsrail ve ABD arasında zaten gergin olan ilişkilere yeni bir gerginlik ekledi. Amerikalı yetkililer sadece baskından değil, beraberinde İsrail’in dünyada yalnızlaşacak olmasından ve İsrail ile Filistin arasındaki doğrudan görüşmelerin başlayacağı bir dönemde zamanlamasından dolayı dehşete düştüler. Bu üzücü olay Gazze ablukasının sürdürülemez olduğunu gösteriyor. Obama yönetimi, Bush gibi ablukayı destekliyor. Ancak Obama’nın Gazze’deki insani durumdan dolayı hüsranını diel getirdiği biliniyor. Ne olursa olsun saldırı, eğer Obama Ortadoğu barış planında ileriye gitmek istiyorsa Gazze konusuyla da ilgilenmesi gerektiğini hatırlattı.
Chicago Tribune (ABD): İsrail, filoya düzenlediği ölümcül saldırıdan dolayı diplomatik ateş fırtınası ile karşı karşıya. Dünya genelindeki protesto gösterilerinde ve liderlerin açıklamalarında İsrail, aşırı güç kullanmakla suçlandı. BM Güvenli Konseyi acil toplanarak saldırıyı kınadı. İsrail ise saldırıdan dolayı kendini savundu ve askerlerinin kendilerini savunduğunu bildirdi. Dünyanın İsrail saldırısına odaklanması, İran’ın nükleer çalışmalarına yoğunlaşan ABD’nin, diplomatik önceliklerinin değişmesine sebep olabilir.
Washington Post (ABD): Saldırının dünya genelinde kınanması, Obama yönetiminin, İsrail ile arasındaki gergin ilişkileri geliştirme çabalarını zorlaştıracak ve İran’a yeni yaptırım girişimleri üzerindeki dikkatleri dağıtacak. İsrail’in her zaman dünyanın dikkatini İran üzerine çekmek istiyor; ancak bu tür olaylarla tüm dikkatleri kendi üzerinde topluyor.Saldırı sadece Hamas’ı güçlendirmekle kalmadı, yeni yaptırım tasarısının tartışıldığı BM Güvenlik Konseyi’nin dikkatinin başka yöne çekerek İran için de kazanç oldu. İsrail’in gemiye saldırısı “yanlış yönlendirilmiş ve kötü uygulanmış” bir hareket, Netanyahu hükümeti için ise “diplomatik fiyasko” oldu.
The Boston Globe (ABD): Kanlı baskından dolayı İsrail’e kınama. İsrail, Gazze’ye yardım götüren filoya düzenlediği ölümcül saldırının ardından uluslar arası kınama ve giderek büyüyen iç sorunlarla karşı karşıya. İsrail’in İslam dünyasındaki en önemli dostu olan Türkiye, saldırının ardından elçisini geri çağırdı, ortak askeri tatbikatları iptal etti. BM Güvenlik konseyi acil toplandı ve İsrail’i kınadı. İsrail’de ise bazı kesimler, Savunma Bakanı Ehud Barak’ın istifasını istiyor. Hükümet, saldırının sonuçlarını iyi öngörememekle suçlanıyor.
Los Angeles Times (ABD): Saldırı, İsrail için bir halkla ilişkiler kabusu oldu. Saldırı, İran’a yeni yaptırımlar için çabalayan ABD’nin bu çabaları üzerindeki dikkatleri dağıtabilir. Uluslararası toplumun ilgisi Gazze’ye kayabilir.
Wall Street Journal (ABD): Filo saldırısı krize yol açtı. Saldırı, İsrail’i İran’a yönelik yaptırımlardan ABD destekli barış görüşmelerine kadar birçok konuda hareket kabiliyetine engel olacak bir diplomatik krizin içine çekti. Saldırı Araplardan tepki çektiği kadar İsrail dostlarının da sert eleştirilerine sebep oldu. Saldırı ayrıca İsrail’in İslam dünyasındaki en önemli dostu Türkiye ile ilişkilerini gerdi. İsrail ile ABD ilişkileri, saldırıdan önce bile yıpranmıştı.
Washington Times (ABD): İsrail baskını, küresel tepkiye yol açtı. Avrupa ve Ortadoğu’da protesto gösterileri düzenlendi. Netanyahu-Obama görüşmesi ertelendi, BM Güvenlik Konseyi kınama kararı aldı.
Guardian (İngiltere): İsrail kanlı saldırının ardından devlet terörü uygulamakla suçlanıyor. İsrail’in oynadığı kumar kendisine çok pahalıya mal olacak. Bunun bedeli, uluslararası alanda daha da yalnızlaşmak ve Orta Doğu’da hayati önem arz eden halkla ilişkiler savaşını kaybetmek olabilir. İsrail’in üzerindeki Gazze ablukasını kaldırma ve Hamas ile temas kurma baskısı artacak. Ancak İsrail’in politikasında pek bir değişiklik olmayacak görünüyor. Eğer Somalili korsanlar dün uluslararası sularda 6 gemiye çıkıp 10 yolcuyu öldürse ve onlarcasını da yaralasa, bugün NATO’ya bağlı bir görev gücü Somali kıyılarına doğru yola çıkmış olurdu. Dün Gazze karasularının dışında, uluslararası sularda olanlar korsanların değil İsrailli komandoların işiydi ve bugün İsrail kıyılarına doğru yol alan NATO gemileri olmayacak. Ama belki de olmalı. Komandolar Filistin yanlısı aktivistlerin ne yapmasını bekliyordu ki? Kendilerini kaptanla köprü üstünde çay içmeye davet etmelerini mi? İsrail’e Gazze ablukasını sona erdirmeli ve Hamas ile temas kurmalı.
Financial Times: (İngiltere) İsrail küresel tepkiyle karşı karşıya. Dünkü olay İsrail’in Türkiye ile ilişkilerini daha da bozmanın yanı sıra, bu ülkenin uluslararası alandaki itibarının daha da zarar görmesine neden olacak. İsrail’in Avrupa ile ilişkileri olumsuz etkilenecek. İsrail, Avrupa hükümetlerinin tepkisinden çok Avrupa kamuoyunun tepkisinden çekiniyor. Bazı İsrailli siyasetçi ve askerler uluslararası hukukun ihlali suçlamasıyla tutuklanmak ya da protesto edilmek korkusuyla zaten Avrupa’ya gitmek istemiyor, dünkü saldırının ardından da Madrid ya da Londra gibi başkentlerde pek de dostane karşılanmayacaklar. Obama, İran üzerindeki baskıyı arttırmak gibi daha önem verdiği konular ile ilgilenmek yerine, İsrail saldırısının yarattığı bu diplomatik krizle uğraşmak zorunda kalacak. İsrail denizde boğuldu ve korsanlık yaptı. Ortadoğu Dörtlüsü ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne “İsrail’e artık çok ileri gittiğinin açıkça söylenmesini” talep ediyoruz.
Times (İngiltere): Açık denizlerde ölüm. İsrail’in yardım gemileriyle ilgili tutumu, Gazze’ye kaçak yollardan silah sokulması endişesinden kaynaklanıyor. İsrail’in bunu engelleme hakkı var; ancak seçilen yöntemin yanlış. Komandoları helikopterden indirerek onları saldırı tehlikesine açık hale getirmek mantıklı mıydı? Türk vatandaşlarını hedef alarak, bir zamanlar yakın siyasi ve askeri ilişkilere sahip olunan Müslüman bir komşuyla ilişkileri daha da bozmak siyasi açıdan zeki bir adım mıydı? Okul çocukları için boya kalemi, hastaneler için ilaç, bombaların yıktığı evlerin tamiri için çimento taşıyan gemileri engellemeye çalışmak halkla ilişkiler açısından iyi bir fikir miydi?
Independent (İngiltere): İsrail’in hücumbot diplomasisi küresel öfkeye neden oldu. İsrail’in müdahalesi Türkiye ile ilişkilere büyük darbe indirdi. Türkiye şu anda Ortadoğu’da, geçmişte olduğundan çok daha hayati bir müttefik. Amerikan askerlerinin daha rahat bir şekilde çekilmesine yardımcı olarak, Irak’ta kritik bir rol üstleniyor. Üstelik Ankara’nın İsrail ile ittifakı, Amerika’nın Orta Doğu politikasının en önemli payandalarından biri olmuştur. Türk Dışişleri Bakanı daha önce, yardım filosuna müdahalenin geri dönülmez sonuçlar doğuracağını söylemişti. Galiba bu diplomatik klişe ilk kez doğru çıkacak. Belki de hepimiz İsrail’in Arapları öldürmesine alıştık. Belki de İsrail Arapları öldürmeye alıştı. Şimdi de Türkleri öldürüyorlar. Ya da Avrupalıları. Son 24 saatte Orta Doğu’da bir şeyler değişti ve İsrailliler -bu katliama verdikleri son derece aptalca tepki düşünüldüğünde- olan biteni kavrayamamış gibi görünüyor. Dünya artık bu zorbalıktan bıktı usandı. Politikacılar sessiz olsa da.
Il Corriere della Sera (İtalya): İsrail operasyonu katliamla sonuçlandı. Türkiye saldırıyı “devlet terörü” olarak nitelendirdi.
La Repubblica (İtalya): Aktivistlerin gemisinde kıyım. İsrail, Gazze’ye giden yardım konvoyuna saldırdı: 9 ölü var. Tüm dünya kınadı. Türk konvoyu geceleyin saldırıya uğradı. Ankara’ya göre bu, devlet terörü. Arap ülkeleri isyanda. Netanyahu orduyu savundu ve Obama’ya yapacağı ziyareti iptal etti
La Stampa (İtalya): Gemiye operasyon, İsrail’e yargılama. Gazze’ye yardım konvoyuna saldırıldı, Türk gemisinde 10 ölü var. 4 İtalyan da gözaltında. Netanyahu-Obama görüşmesi iptal edilirken, BM Güvenlik Konseyi toplandı. AB şiddeti kınarken, İtalya Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano da kaygılandığını söyledi.
Il Giornale (İtalya): İsrail ateş etmekle iyi yaptı. Gazze’ye insani yardım götüren barış gönüllülerini teröristlerin arkadaşlarıydı.
Le Soir (Belçika): İsrail ölümcül baskınının ardından hiç olmadığı kadar yalnız. Dünyayı şoke eden saldırının ardından İsrail’in izole edileceği neredeyse kesinleşti. İsrail uluslararası hukuku hiçe saydı, bu baskınla imajını daha da kötüleştirdi ve olanlardan Hamas kârlı çıktı.
La Libre gazetesi (Belçika): İsrail’in bu saldırı nedeniyle alacağı karşılık, ülkede hiç kimseyi memnun etmeyecek. Yahudi devletinin felaket yaşıyor. İsrail, özellikle “yardım filosunun patronu” Türkiye ile ilişkilerini bozduğu için ciddi yaptırımlarla karşılaşacak.
De Standaard (Belçika): Baskın dünyayı şoke etti, Türkiye’nin İsrail’i “terör devleti” olarak tanımladı.
El Pais (İspanya): İsrail, uluslararası yasalara saldırıyor. İsrail’in orantısız bir müdahale yaptığı konusunda herkesin hemfikir. Saldırı, Netanyahu’yu gerçek ve derin bir soruşturma yapmaya zorluyor. İsrail’in uyguladığı şiddet, geleceği daha da kötü bir belirsizliğe sokuyor. İsrail hükümeti sadece, bölgedeki tek müttefiki Türkiye’yi tamamen kaybedip, izole olmakla kalmıyor aynı zamanda başlayan barış görüşmelerinde başa dönüyor. İsrail’in ahmakça suçları, Arap dünyasında da öfke yaratıyor ve Hamas’a oksijen veriyor
El Mundo (İspanya): İsrail’in korsanca saldırışı uluslararası öfke yaratıyor. AB saldırıyı kabul edilemez olarak nitelendirdi ve hemen kınadı, tüm dünyada protesto gösterileri yapıldı, AB, ABD, BM gibi uluslararası komitelerin İsrail’den açıklama istedi.
ABC (İspanya): İsrail’e karşı protesto dalgası. Saldırı uluslararası tansiyonu çok yükseltti.
