BDT ülkeleri Ukrayna’sız toplandı
Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından kurulan bölge ülkelerinin çatı örgütü Bağımsız Devletler Topluluğu’nda (BDT) ikinci kayıp yaşanıyor. Gürcistan’ın örgütten ayrılmasının ardından Ukrayna da kopma aşamasında. Kırım’ın Rusya’ya bağlanmasından sonra Belarus’un başkenti Minsk’te gerçekleşen ilk BDT zirvesine Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko katılmadı. BDT Genel Sekreteri Sergey Lebedev, Ukrayna’nın BDT’den ayrılmasının BDT ülkeleri açısından darbe olacağını ifade etti.
Ukrayna’nın BDT’den ayrılmasının hem Kiev hem de BDT için yıkıcı sonuçları olacağını kaydeden Lebedev, “Ukrayna, Rusya’dan sonra BDT içinde ikinci büyük ülke. Bu ülkenin kaybı BDT için önemli sonuçları olur. Ukrayna için sonuçları ise daha kötü olacak. Ukrayna’nın AB ülkeleri ile ticareti kadar, BDT ülkeleri ile de var. Bu bağın koparılması iki taraf için de ekonomik açıdan sorun oluşturacak.” dedi.
Ukrayna’nın BDT ülkeleri ile bağını koparmadan AB ile ilişkilerini geliştirebilecek bir formül bulunması gerektiğini vurgulayan Lebedev, “Ukrayna resmi olarak henüz böyle bir ayrılış talebinde bulunmadı. Ukrayna’da bazı politikacıların bireysel açıklamaları var. Bizim pozisyonumuz şu an Ukrayna’nın BDT üyesi olarak kalması yönünde…” değerlendirmesinde bulundu.
BDT İÇİ TİCARET HACMİ AZALDI
Minsk’te gerçekleşen zirvede konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de bazı ülkelerin önceliklerinin değişmesi nedeni ile örgüt içinde toplam ticaret hacminin 2014’ün ilk yarısında yüzde 9 küçülerek 111 milyar dolara gerilediğini söyledi. 2013’ün ilk yarısında 123 milyar dolar olan toplam ticaret hacmi, yıllık bazda 235 milyar dolara ulaşmıştı. Kriz sonrası Ukrayna’nın sadece Rusya ile ticaret hacmi yüzde 30 geriledi.
BDT ülkelerinin AB ile daha yakın ticari ilişki kurmasına karşı olmadıklarını ifade eden Putin, “Biz daha yakın ilişki kurulmasını destekliyoruz. Ancak burada serbest ticaret anlaşmaları imzalanması BDT ve Rusya ile olan ticari ilişkilere zarar vermemesi doğru bir şekilde analiz edilmesi gerekiyor.” uyarısında bulundu.
Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov, Poroşenko’nun zirveye katılmamasının Ukrayna krizinin çözümüne katkı sağlamayacağı eleştirisinde bulundu. Ukrayna liderinin son anda karar değiştirerek zirveye katılmamasının BDT üyeliğinin devamı konusunda kararsızlığını ortaya koyduğun belirten Kerimov, “Bugün burada kendisi konuşmuş olsa idi, Ukrayna probleminin çözümüne daha büyük katkı sağlamış olurdu.” dedi.
IŞİD’E KARŞI ORTAK MÜCADELE
Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman da BDT liderlerinden IŞİD tehdidine karşı ortak mücadele edilmesi önerisinde bulundu. Özel servisler arasında koordinasyonun kurulmasını talep eden Rahman, “Bizim özel servislerimiz ve diğer güvenlik yapılarımız bu tehdide karşı işbirliği içinde olmalı. IŞİD küresel ölçekte ve BDT çapında tehdit oluşturuyor. BDT’den bu örgüte savaşmak için gidenlerin sayısı 100’le binler arasında değişiyor.” hatırlatmasında bulundu.
BDT liderleri ticaret, güvenlik, eğitim ve insani konuları içeren 17 anlaşma imzaladı. Belarus Cumhurbaşkanı Aleksadr Lukaşenko, gelecek zirvenin Kazakistan’ın Astana kentinde Ekim 2015’de yapılacağını söyledi.
FARUK AKKAN | MOSKOVA – CİHAN
