Ukrayna, basın özgürlüğünde Türkiye’ye 27 sıra fark attı
Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), 2014 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ni yayınladı. 180 ülkenin yer aldığı listede, Ukrayna 127. Karadeniz’e paralel komşusu Türkiye ise 154. Sırada yer aldı.
Ukrayna’da medyanın başlıca sorunları; gazetecilerin bir telefonla (Alo X hattı:) ani bir şekilde işten çıkartmaları, medya mülkiyetinin şeffaflığı (havuz medyası) sorunu, Aralık ayında iktidarın çıkarttığı internet yasası ve medya üzerindeki sansür baskısı.
Sansür ve baskı içeren yasalar halkın tepkisi üzerinde iptal edilmesi, Ukrayna’da medyandan çok halkın iktidar üzerindeki etkisini gösterdi.
Pratik hayatta özellikle ülkedeki yabancı basın mensupları çok geniş bir sahada çalışma imkânına sahip. Hiçbir şekilde sansüre ya da baskıya maruz bırakılmıyor her hangi bir yönlendirmede bulunulmuyor. Son çıkan olaylar, basın özgürlüğünde birçok ülkeye nazaran daha ileri bir konumda olan Ukrayna’yı geri sıralarda bıraktı.
Ukrayna’nın geri de kalmasının sebeplerden bir tanesi de ülkede ana akım medyanın oligarkların elinde olması ve karşılıklı ‘iftira-yalan’ içeren haberler yapılması eşiğini aşamamış olması geliyor.
Medyadan çok halkın istediğini ifade edebildiği, Ukrayna’da basın özgürlüğündeki ilerlemesinde, şüphesiz “turuncu devrimin” büyük payı var.
TÜRKİYE’DE DURUM VAHİM
Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü tarafından yayınlanan rapora göre Türkiye, Afganistan, Libya, Irak gibi ülkelerin gerisinde kalarak 154. sırada yer aldı. Türkiye’nin konumunun 2013 yılına göre değişmediği belirtilen raporda, “Bölgesel isteklerine rağmen Türkiye’de basın özgürlüğü konusunda bir ilerleme görülmedi ve ‘dünyanın en büyük gazeteci cezaevlerinden biri’ olmaya devam ediyor.” denildi.
Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü ilk basın özgürlüğü listesini 2002 yılında yayınlamıştı. Türkiye, 2002 yılındaki listede 100. sırada yer alıyordu.
Endeksin hazırlanmasında göz önüne alınan kriterleri açıklayan örgüt, bunları susistimallerin oranı, çoğulculuk, medyanın bağımsızlığı, çevre baskısı ve oto-sansür, şeffaflık ve yasal çerçeve olarak belirtti.
Rapor hakkında bilgi veren Genel Sekreter Christophe Deloire, “Uluslararası kuruluşların, hükümetlerin topluma karşı sorumluluklarını yerine getirmeleri konusunda yaptığı objektif değerlendirmeler iyi bir hükümetin bunları dikkate alarak kararlarında etkin olmalıdır.” dedi.
Finlandiya’nın 1. sırada yer aldığı raporda, Almanya 14. sırada, İspanya 35. sırada, Fransa 39. ve ABD 46. sırada yer alıyor. ABD, 2013 yılı raporunda 32. sırada yer alıyordu. İngiltere’nin de 3 basamak gerilediği listede bu iki ülkenin olumsuz not almasının sebebi ulusal güvenlik gerekçesiyle kişilerin demokratik haklarının ihlal edilmesi. Raporda, ABD ve İngiltere’nin köstebeklerin (dinlemeyi deşifre eden Edward Snowden) ‘The Guardian’ gazetesine sızdırdığı bilgilerin yayınlanmaması için bu gazeteye baskı yaptığı da vurgulandı.
2014 yılı Dünya Basın Özgürlüğü listesinde bütün ülkelerin yerini görmek için tıklayınız…
www.ukraynahaber.com.ua
