Bağımsızlığının 19. yıldönümünde Ukrayna ile Türkiye ilişkileri
Ukrayna, 24 Ağustos 1991 tarihinde Ukrayna Yüce Meclisi’nin Bağımsızlık Kararnamesinin kabulü ile ilan edilen Bağımsızlığının 19. yıldönümünü kutladı.
Kahramanca kendi hayatını feda ederek Ukrayna Bağımsızlığını yaklaştıranları da anıldı.
Bağımsızlık yılları içerisinde Ukrayna Devleti köklü bir dönüşüm yaşayarak komşularına daha yakın ve açık bir siyaset izledi.
Devlet ile hükümetin siyasî gündeminde, Ukrayna’nın güvenilir uluslararası ortak ve iyi komşu olmasının yanısıra kendi vatandaşlarının çıkarlarınına yönelik faydacı dış politikasının oluşturulması, yüksek yaşam standartlarının sağlanması, ülkemizin etkili ekonomisi olan güçlü Avrupalı bir devlet olarak ortaya çıkması gibi konular yer aldı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yanukovıç’ın girişimi ile devletin yenilenmesine yönelik «Zengin Toplum, Rekabet Edebilecek Ekonomi, Etkili Devlet» adı taşıyan 2010-2014 yılları kapsayacak ekonomik reform Programı uygulanmaya konulmuş ve Ekonomik Reform Komitesi kurulmuştu.
Komitenin ana görevi, söz konusu ekonomi sektörüne yeni nefesin kazandırılması sağlayacak stratejilerin geliştirilmesive kapsamlı bir şekilde devlet çapında uygulanmasıdır.
Karşılıklı güven ilkesine dayanarak uluslararası finansal kurumlarla verimli işbirliği kurulmuştur.
Alınan kapsamlı tedbirlerin sonucunda küresel mali krizden etkilenen Ukrayna’nın ekonomik verilerinin yenilenmesi tespit edilmektedir.
2006 yılından itibaren takip edilen deflasyon oranının bu yılın nisan ayı verilerine göre yüzde 0,3 idi. GSYİH 2010 yılın ilk yarısında 2009 yılın ilk yarısındaki verilere göre yüzde 6,3 artmıştır.
2010 yılın Ocak-Haziran döneminde üretilen sanayi malların oranı geçen senenin aynı döneme göre yüzde 12 artmıştır. 2010 yılının ilk yarısında ihracat yüzde 30,6 ithalatı ise 25,8 artmıştır.
Ukrayna Dış Politikası’nın amacı Dünya arenasında Ukrayna’nın milli çıkarlarının savunması için etkili bir mekanizmanın oluşturulmasıdır.
Ukrayna, stratejik ortakları (AB, Rusya Federasyonu ve ABD) ile kurulan yapıcı, dengeli ve pragmatik niteliğini taşıyan diyalogundan memnundur.
UKRAYNA İLE TÜRKİYE İLİŞKİLERİNİN TARİHİ
Ukrayna’nın dış politikasının önemli yönü Türkiye Cumhuriyeti dâhil komşu ülkeler ile karşılıklı verimli ortaklığın geliştirilmesidir. Esas maksadımız Türkiye ile olan ilişkilerin stratejik düzeye çıkartılmasıdır.
Ukrayna Devletinin yüzyıllarca verdiği mücadelede Türkiye’nin de önemli rolü vardır. Türkiye her zaman Ukrayna Milli Hareketini destekliyordu. 1648 yılında Ukrayna Kozak Topluluğunun Önderi Boğdan Hmelnıtskıy’ın Sefareti İstanbul’da Osmanlı Devleti ile ilk Anlaşmayı imzaladı.
18. Yüzyılda Ukrayna Anayasasının Babası olarak tanınan ünlü düşünür ve devlet adamı Pılıp Orlık, Osmanlı Topraklarına sığınmıştır.
1915 yılında Talat Paşa Türkiye Hukümeti adına Ukraynalıların bağımsızlık haklarını tanımıştır. Bu olay Ukrayna Bağımsızlık Hareketinin ilk uluslararası tanımı idi.
Şubat 1918 tarihinde Türkiye, Ukrayna’nın Bağımsızlığını tanıyan Brest Barış Antlaşmasının tarafı olup Ukrayna ile ayrı bir Anlaşmayı imzaladı.
Ukrayna Tarihinin Sovyet Döneminde de Türkiye ile dostluk ilişkiler devam etmiştir. 2 Ocak 1922 tarihinde Ankara’da Taraflar Dostluk ve Kardeşlik Anlaşmasını aktetmişlerdi.
Aralık 1922’de Ukrayna’nın Sovyet Birliğine girmesiyle ikili ilişkiler 1990 yıllarına dek kesilmiş oldu.
Yine de Aralık 1991’de Türkiye Ukrayna’nın Bağımsızlığını tanıyan ilk devletlerden biri olmuştu.
İki dost halklar arasındaki ilişkilerin yenilenmesi Ukrayna Devletinin yapılandırılmasına önemli etki yapıp Karadeniz Bölgesinde güvenlik ve istikrar sistemine katkıda bulunmuştu.
Derleyen: Yunus Erdoğdu
Kaynak: Ukrayna’nın Ankara Büyükelçiliği
